ทำไมเราควรรู้เรื่อง ‘อินฟลูเอนเซอร์เศรษฐกิจ’?

เมื่อ ‘อินฟลูเอนเซอร์’ ไม่ได้ขายแค่แบรนด์ แต่ขายแนวคิดเศรษฐกิจ

จากอดีตที่อินฟลูเอนเซอร์ถูกมองว่าเป็นเพียงผู้โปรโมตสินค้า วันนี้พวกเขากลายเป็นผู้นำความคิดด้าน “เศรษฐกิจในชีวิตประจำวัน” ไม่ว่าจะเป็นแนวคิดการลงทุนแบบ DCA, การใช้จ่ายแบบมินิมอล, การหนีจากระบบการเงินกระแสหลัก ไปจนถึงการสร้างรายได้ทางเลือกผ่าน DeFi, คริปโต หรือพอร์ตหุ้น

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัด

มี YouTuber ที่เน้นคอนเทนต์การออมเงิน กลายเป็นแรงบันดาลใจให้วัยรุ่นไทยเปิดบัญชีหุ้นกันเป็นหมื่น ๆ ราย หรือ TikTok ที่สร้างกระแส "ซื้ออสังหาครั้งแรกตอนอายุ 25" จนเกิดพฤติกรรมแข่งขันสะสมทรัพย์ในกลุ่มวัยเริ่มต้นทำงาน

ปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นได้อย่างไร?

1. ระบบเศรษฐกิจเปลี่ยนเร็ว แต่การศึกษาการเงินตามไม่ทัน

เมื่อโรงเรียนไม่ได้สอนให้เข้าใจระบบทุน คนจึงหันไปพึ่งคนที่ "เล่าให้ฟังง่ายกว่า" บนโซเชียล

2. ความน่าเชื่อถือถูกแทนที่ด้วย ‘การเล่าเรื่อง’

ไม่จำเป็นต้องจบการเงิน ขอแค่มีประสบการณ์ตรงและรู้จักเล่าเรื่องผ่านภาพ/คลิปก็เพียงพอให้คนเชื่อและทำตาม

3. ความเหลื่อมล้ำสร้างแรงกดดันให้ต้อง ‘เอาตัวรอด’

ในโลกที่โอกาสไม่เท่ากัน เสียงของอินฟลูเอนเซอร์ที่พูดเรื่อง “ทางลัด” กลับดึงดูดได้มากกว่าสื่อหรือภาครัฐที่พูดถึงความมั่นคงระยะยาว

ผลกระทบ: เมื่อความคิดเรื่องเงินกลายเป็นกระแส

เศรษฐกิจ = ความรู้สึก?

เมื่ออารมณ์ของคนหมู่มากเริ่มเคลื่อนตาม “ผู้นำความคิดทางเศรษฐกิจ” ระบบเศรษฐกิจก็อาจถูกขับเคลื่อนด้วยเทรนด์ แทนที่จะเป็นข้อมูลพื้นฐานหรือหลักการวิเคราะห์

จากการออมไปสู่การเสี่ยงแบบไม่รู้ตัว

แม้บางอินฟลูเอนเซอร์จะเน้นความรู้ แต่หลายคนกลับเร่งให้คน “รีบทำ รีบลงทุน” จนเกิดฟองสบู่ทางความคิด หรือเสี่ยงขาดทุนแบบไม่เข้าใจความเสี่ยง

จะอยู่ร่วมกับปรากฏการณ์นี้อย่างไร?

• ตั้งคำถามก่อนเชื่อ: อินฟลูเอนเซอร์ก็เป็นมนุษย์ที่มีผลประโยชน์ ไม่ต่างจากโฆษณา

• แยกเสียงดังออกจากเสียงจริง: คนพูดดังไม่ใช่คนที่พูดถูกเสมอ

• พัฒนาทักษะคิดวิเคราะห์: แทนที่จะเลี่ยงอินฟลูเอนเซอร์ ลองเรียนรู้ “วิธีใช้ข้อมูลให้ปลอดภัย” ดีกว่า

บางครั้งเราอาจไม่ได้รับผลกระทบจากอินฟลูเอนเซอร์โดยตรง แต่ถ้าคนรอบข้างเชื่อ พฤติกรรมทางเศรษฐกิจของทั้งสังคมก็อาจเปลี่ยนไปทั้งระบบ — และนั่นคือเหตุผลที่เราทุกคนควรเข้าใจว่ากำลังเกิดอะไรขึ้นบ้าง

แหล่งข้อมูล

• งานวิจัยจาก IMF: “Financial Literacy and Social Media Influence” (2023)
• ธนาคารแห่งประเทศไทย: รายงานพฤติกรรมการเงินคนรุ่นใหม่ (2566)
• OECD: “Social Media’s Role in Youth Economic Decision” (2024)