Data = ที่ดินใหม่ในยุค AI: ใครครองข้อมูล คนนั้นมีอำนาจ
ในอดีต การครอบครอง “ที่ดิน” หมายถึงอำนาจทางเศรษฐกิจและการเมือง — ใครมีมาก ย่อมมีพลังต่อรองมาก แต่ในศตวรรษที่ 21 นี้ ที่ดินผืนใหม่ของโลกเปลี่ยนไป
ข้อมูล (Data) กลายเป็นทรัพยากรสำคัญที่ไม่ต้องใช้รั้วล้อม แต่ใครที่ถือครองหรือควบคุมมันไว้ได้ ก็สามารถกำหนดทิศทางอนาคตของโลกได้เช่นกัน
ข้อมูล: ที่ดินผืนใหม่ในมือใคร?
จากทรัพย์สินทางกายภาพ → สู่ทรัพยากรทางข้อมูล
ข้อมูลไม่ใช่เพียงสิ่งที่เก็บไว้เฉย ๆ แต่เป็นวัตถุดิบหลักของยุค AI เปรียบได้กับ “ที่ดิน” ที่สามารถนำไปใช้ก่อสร้าง สร้างมูลค่า และต่อรองอำนาจได้
โปรไฟล์ดิจิทัลที่คุณไม่รู้ตัวว่ากำลังถูกสร้าง
ทุกการใช้งานมือถือ การค้นหา หรือการกดไลก์ ระบบ AI ค่อย ๆ สร้าง "ตัวตนดิจิทัล" ของคุณขึ้น เพื่อใช้ในการคาดการณ์พฤติกรรมและนำเสนอสิ่งที่คุณ "น่าจะอยากเห็น" อย่างแม่นยำ
เจ้าของที่ดินดิจิทัล: บริษัทเทคโนโลยีระดับโลก
ใครเก็บข้อมูลเราไว้?
บริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่ เช่น Google, Meta, ByteDance, Microsoft และ Amazon เป็นผู้เก็บข้อมูลของผู้ใช้งานทั่วโลกอย่างมหาศาล ผ่านการใช้งานแพลตฟอร์มที่แทบทุกคนหลีกเลี่ยงไม่ได้
ผลกระทบของการผูกขาดข้อมูล
ความไม่สมดุลจึงเริ่มปรากฏ: เมื่อคนกลุ่มเล็ก ๆ ถือครองข้อมูลของคนทั้งโลก พวกเขาสามารถสร้าง AI ที่ได้เปรียบในทุกมิติ — ตั้งแต่การโฆษณา ไปจนถึงการควบคุมกระแสข่าวสารแบบเนียน ๆ โดยไม่มีใครตั้งคำถาม
แนวคิด “อธิปไตยข้อมูล” กำลังเกิดขึ้นทั่วโลก
สิทธิในการควบคุมข้อมูลของตัวเอง
ในยุโรป แนวคิด Data Sovereignty ได้รับการสนับสนุนผ่านกฎหมาย GDPR ที่ให้สิทธิพลเมืองในการควบคุมข้อมูลของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นการยินยอม การเข้าถึง หรือการลบข้อมูล
การเคลื่อนไหวในประเทศอื่น ๆ
อินเดียและบราซิลเริ่มร่างกฎหมายในแนวทางเดียวกัน เพื่อป้องกันไม่ให้ข้อมูลของประชาชนถูกดูดไปใช้โดยไม่รู้ตัว
แล้วประเทศไทยล่ะ?
คำถามเรื่อง “ข้อมูลเป็นของใคร” เพิ่งเริ่มถูกหยิบยกในสังคมไทย การทำความเข้าใจและตั้งคำถามต่อบทบาทของรัฐและเอกชนในการจัดการข้อมูลจึงเป็นก้าวแรกที่สำคัญ
ในอนาคต ข้อมูลคือพลังทางเศรษฐกิจตัวใหม่
ไม่ใช่แค่มีข้อมูล แต่ต้องควบคุมให้ได้
ความมั่งคั่งอาจไม่ได้วัดจากจำนวนที่ดินอีกต่อไป แต่อยู่ที่ว่า ใครมีข้อมูล ใครสามารถวิเคราะห์ และควบคุมมันได้ — องค์กรเหล่านั้นจะเป็นผู้สร้าง AI ที่ล้ำหน้า และยึดพื้นที่ในตลาดได้ก่อน
คำถามสำคัญที่คุณควรถามตัวเอง
ข้อมูลของคุณ วันนี้อยู่ในมือใคร?
ถ้าข้อมูลคือที่ดิน แล้วคุณเป็นเจ้าของหรือผู้เช่า?
ลองคิดเล่น ๆ ว่า...
หากข้อมูลคือที่ดิน — คุณมี “โฉนด” อยู่ในมือ หรือแค่เช่าอยู่โดยไม่รู้ตัว?
บางที การเริ่มตั้งคำถามว่า “ใครได้ประโยชน์จากข้อมูลของเรา” อาจเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีที่สุด ก่อนจะกลายเป็น “ผู้ไร้ที่ดิน” ในโลกยุค AI
