ในยุคที่ใครก็เป็นผู้ผลิตเนื้อหาได้ แค่มีสมาร์ตโฟนกับอินเทอร์เน็ต โลกก็เต็มไปด้วยข้อความ รูปภาพ วิดีโอ ไลฟ์สด พอดแคสต์ และอีกมากมาย ทั้งหมดนี้ถูกปล่อยออกมาแบบไม่มีวันหยุด ไม่มีใครกำกับ ไม่มีการจัดลำดับความสำคัญอย่างเป็นกลาง แล้วคำถามคือ…ใครกันแน่ที่ “จัดการ” คอนเทนต์พวกนี้?
เมื่อ "ข้อมูล" กลายเป็นของล้นตลาด
การเติบโตของแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียทำให้ทุกวินาทีมีคอนเทนต์ใหม่เกิดขึ้นอย่างมหาศาล ไม่ว่าจะเป็น TikTok, YouTube, Facebook หรือ X (Twitter) ล้วนถูกอัปเดตอย่างต่อเนื่อง และนี่ไม่ใช่เรื่องดีเสมอไป เพราะเมื่อมีมากเกินไป สมองเราก็เริ่มล้า การเลือกสิ่งที่มีคุณภาพจึงกลายเป็นเรื่องยากขึ้นทุกที
AI คือผู้คัดกรอง หรือผู้กำหนด?
แท้จริงแล้ว คนที่ “จัดการ” คอนเทนต์ในยุคนี้ ไม่ใช่คน แต่คือ “อัลกอริธึม” ของแพลตฟอร์มเหล่านี้ อัลกอริธึมตัดสินว่าเราจะเห็นโพสต์ไหน วิดีโอไหน หรือข่าวเรื่องใดก่อน ทั้งหมดนี้ขึ้นอยู่กับ “พฤติกรรม” ของผู้ใช้ ไม่ใช่คุณค่าหรือความจริงเสมอไป
สิ่งนี้อาจนำไปสู่ “ฟองสบู่ข้อมูล” (information bubble) ที่เรามองโลกผ่านมุมเดิม ๆ ซ้ำ ๆ และมักไม่เจอกับข้อมูลที่ขัดแย้งกับความคิดของตัวเองเลย
แล้วเราจะอยู่กับโลกคอนเทนต์ล้นแบบนี้ยังไงดี?
สิ่งที่ทำได้ในวันนี้คือการ "เลือกเสพ" อย่างมีสติ เราอาจเริ่มจากการตั้งค่าการแจ้งเตือนให้รัดกุมขึ้น ติดตามแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย และเรียนรู้พื้นฐานของการตรวจสอบข่าวสาร รวมถึงเข้าใจว่า AI หรือแพลตฟอร์มไม่ได้เป็นกลางเสมอไป
นอกจากนี้ การสนับสนุนแพลตฟอร์มที่มีระบบตรวจสอบความถูกต้อง และเน้นคุณภาพมากกว่าปริมาณ ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยเปลี่ยนทิศทางของระบบคอนเทนต์ในระยะยาวได้
บางทีการจัดการข้อมูลที่ล้นเกิน อาจไม่ใช่หน้าที่ของใครคนเดียวหรือองค์กรใดองค์กรหนึ่ง แต่อยู่ที่ "เราทุกคน" ที่มีส่วนกำหนดว่าคอนเทนต์แบบไหนควรถูกผลักดันให้เด่น และอะไรควรเบาเสียงลงบ้าง
แหล่งอ้างอิง:
- Pew Research Center (2023). The State of Online Information Overload
- Center for Humane Technology. How Algorithms Shape Our World
