แชร์ข่าวผิดเวลา = แชร์ปัญหา?
เมื่อข้อมูลในโซเชียลอาจทำให้คนเข้าใจผิดมากกว่ารู้ความจริง
ทุกวันนี้ เราตื่นมาแล้วเห็นข่าวเต็มฟีด ไม่รู้ว่าใครโพสต์ ไม่รู้ว่าเกิดขึ้นเมื่อไหร่
ยิ่งกว่านั้น เราไม่รู้ด้วยซ้ำว่า ข้อมูลนั้นยังเป็นเรื่องปัจจุบันอยู่หรือเปล่า
แต่เราก็กดแชร์ กดไลก์ หรือโต้ตอบทันที เหมือนมันเป็น “ความจริงสด ๆ ร้อน ๆ”
ลองนึกภาพแบบนี้ดูครับ:
มีคนแชร์ข่าวว่า "ครูตบเด็กกลางห้องเรียน" คนในโซเชียลเดือดจัด แสดงความเห็นกันมากมาย
แต่พอเลื่อนไปดูวันที่... มันคือเหตุการณ์เมื่อ 4 ปีก่อน และโรงเรียนเคลียร์กันไปหมดแล้ว
ยังจะโกรธเหมือนเดิมไหม? หรือจะรู้สึกว่าเรา “เข้าใจผิดแบบไม่ตั้งใจ”?
ข่าวที่ไม่มีที่มาที่ไป คือข่าวที่พาเราหลงทาง
บนโซเชียลมีเดีย ข่าวที่ถูกแชร์บ่อย ไม่ใช่ข่าวที่ “สำคัญ”
แต่มักเป็นข่าวที่ สะเทือนใจ ดราม่า หรือทำให้คนรู้สึกจัดๆ
ระบบของแพลตฟอร์มไม่ได้สนว่าข่าวนั้น "เก่าไปแล้ว" หรือ "สรุปคดีไปแล้ว"
ถ้ามีคนกดหัวร้อน กดแชร์ มันก็จะถูกดันขึ้นมาเรื่อย ๆ
แบบนี้เอง ที่ทำให้ “ข่าวเก่า” กลายเป็น “ประเด็นใหม่” โดยไม่รู้ตัว
และที่น่ากลัวคือ… บางคนอาจเสียหายจากสิ่งที่พวกเขาไม่ได้ทำอีกแล้ว
เข้าใจเครื่องมือก่อนใช้: โซเชียลไม่ใช่ที่เก็บข่าว
โซเชียลมีเดียไม่ได้เกิดมาเพื่อเก็บเนื้อหาหนัก ๆ หรือเนื้อหาที่ต้องการความเข้าใจรอบด้าน
แต่กลับถูกสื่อจำนวนมากใช้เป็น “คลังข่าว” หรือที่เก็บเนื้อหาย้อนหลัง
- บางโพสต์ไม่มีวันที่เผยแพร่
- บางโพสต์แชร์โดยไม่มีคำอธิบายหรือบริบท
- บางครั้งผู้ใช้ก็แชร์กันต่อ โดยไม่เข้าไปอ่านจริง
ลองนึกถึง YouTube Shorts หรือ TikTok ที่เน้นคลิปสั้นไว
หากใส่ข่าวจริงลงไปโดยไม่อธิบาย ก็อาจทำให้เข้าใจผิดง่าย
เช่น "เหตุระเบิด" ที่เกิดขึ้นในปี 2018 ถูกตัดตอนมาใส่เสียงดราม่าแล้วโพสต์ใหม่ คนที่ไม่รู้ก็เข้าใจว่า “เพิ่งเกิดเมื่อวาน”
สื่อควรรับผิดชอบมากกว่ายอดแชร์
คำถามสำคัญคือ
เรากำลังผลิตข่าวเพื่อให้คนรู้เรื่อง หรือเพื่อให้คนแชร์เยอะ?
สื่อบางแห่งใช้แพลตฟอร์มเพราะมันมียอดวิว
แต่ไม่ถามเลยว่า “เนื้อหานี้เหมาะจะอยู่ในรูปแบบนี้ไหม?”
ยกตัวอย่างเช่น…
- ข่าวซับซ้อนที่ควรมีภาพประกอบชัด ๆ กลับกลายเป็นโพสต์ข้อความใน Facebook
- ข่าววิจัยเชิงลึกที่ควรมีกราฟอธิบาย ถูกตัดเหลือ 20 วินาทีในคลิป TikTok
ผลคือ… คนที่ดูเข้าใจแค่ “ครึ่งเดียว” หรือเข้าใจผิดไปเลย
ถามตัวเองก่อนกดแชร์หรือโพสต์:
- ข่าวนี้เกิดขึ้นเมื่อไหร่?
- เนื้อหานี้ยังเกี่ยวข้องกับปัจจุบันหรือไม่?
- คนที่รับข่าวจะเข้าใจเรื่องนี้ในมุมไหน?
- การแชร์นี้ให้ประโยชน์ หรือแค่สะใจกระแส?
ฝากไว้ให้คิด
โซเชียลมีเดียเป็นแค่ "ถนน" แต่ข่าวคือ "รถ" ที่เรานำไปวิ่ง
รถดี แต่ขับผิดทาง ก็พาไปผิดที่
ข่าวดี แต่เล่าผิดเวลา ก็อาจพาให้คนเข้าใจผิด และเกิดความเสียหายได้เหมือนกัน
อย่าให้ยอดวิวหรือเสียงในคอมเมนต์
กลบเสียงของ “ความจริง” ที่ควรจะพูดอย่างถูกที่ ถูกเวลา และถูกวิธี
เครดิต: ทีมงาน ViewNews เพื่อชวนทุกคนทบทวนการรับ-ส่งข้อมูลในยุคโซเชียล โดยอ้างอิงแนวคิดด้านการรู้เท่าทันสื่อ และประสบการณ์จริงจากแวดวงข่าวในยุคดิจิทัล
