บางครั้งประโยคที่เราพูดออกไป โดยไม่มีเจตนาร้าย อาจเป็นบาดแผลให้คนฟังได้โดยไม่รู้ตัว พฤติกรรมนี้เรียกว่า Microaggression หรือ “การคุกคามทางคำพูดแบบแฝง” ที่มักเกิดจากอคติทางเพศ เชื้อชาติ อายุ หรือรูปลักษณ์
ตัวอย่างเช่น
- “พูดไทยเก่งจังเลย” (กับคนไทยที่หน้าตาไม่ตรง stereotype)
- “ไม่เหมือนผู้หญิงทั่วไปเลยนะ เธอเก่งมาก”
- “ทำไมผู้ชายถึงร้องไห้ล่ะ?”
ประโยคเหล่านี้ดูเหมือนไม่มีอะไร แต่จริง ๆ แล้วสะท้อนความคาดหวังหรืออคติบางอย่างที่ทำให้ผู้ฟังรู้สึกแปลกแยกหรือด้อยค่า
ทำไมเราต้องใส่ใจ Microaggression?
- เพราะมันส่งผลกับสุขภาพจิตของผู้ฟัง
- ทำลายบรรยากาศในการทำงานหรือสังคม
- เป็นจุดเริ่มต้นของการเลือกปฏิบัติ
วิธีสังเกตและหลีกเลี่ยง
- ตั้งคำถามกับตัวเองก่อนพูดว่า "ถ้าพูดกับคนอื่นที่ต่างจากเขา จะพูดแบบเดียวกันไหม?"
- หยุดใช้คำชมที่อิงอคติ เช่น "เก่งจังเลยสำหรับผู้หญิง"
- หาก lหลุดพูดออกไปแล้ว ให้ “ขอโทษ” อย่างจริงใจ และเรียนรู้ไม่ทำซ้ำ
"ความหวังดีที่ไม่ฟัง อาจกลายเป็นมีดที่บาดใจ"