EV บูมทั่วโลก แต่ไทยยังล้าหลัง?
การเติบโตของอุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟ้า (EV) ทั่วโลกกำลังเดินหน้าแบบไม่ถอย ทั้งจากนโยบายรัฐ เทคโนโลยีแบตเตอรี่ที่ถูกลง และความต้องการผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น ทว่าในไทย แม้จะเห็นความเคลื่อนไหวจากบริษัทรถใหญ่และโรงงานผลิต แต่กลุ่ม EV Startup ที่ควรเป็น “แรงผลักนวัตกรรม” กลับยังเติบโตอย่างเชื่องช้า
เทรนด์โลกคือโอกาส…แต่ก็เป็นแรงกดดัน
ในจีน Startup EV อย่าง NIO หรือ Xpeng กลายเป็นแบรนด์ระดับชาติ ในยุโรป รัฐบาลหนุนทุนให้ Startups พัฒนาแพลตฟอร์ม EV ทั้งด้านรถ ระบบชาร์จ และซอฟต์แวร์ แต่ในไทย กลับยังมีข้อจำกัดมากมายตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ เช่น - กฎหมายไม่ยืดหยุ่น - เงินทุน Venture Capital ด้าน Deep Tech ยังน้อย - ระบบภาษียังไม่เอื้อต่อการสร้างต้นแบบ
EV Startup ไทยอยู่ตรงไหนของเกม?
ในเชิงภาพรวม EV Startup ไทยยังอยู่ในระดับ "เริ่มต้นแบบไม่พร้อม" แม้จะมีไอเดียดี ๆ จากนักพัฒนาไทยหลายกลุ่ม แต่ติดขัดที่การขยายผลิตภัณฑ์ให้เป็นสเกลอุตสาหกรรม เช่น มีหลายทีมพัฒนาแอปรวมจุดชาร์จ หรือระบบ IoT ติดตามพลังงาน EV แต่ยังไม่มีใครทำให้เป็นระบบครบวงจรแบบเชิงพาณิชย์ได้จริง
แรงหนุนบางส่วนเริ่มมา แต่ยังไม่พอ
นโยบายสนับสนุนจากรัฐเริ่มมี เช่น การลดภาษีนำเข้ารถยนต์ไฟฟ้า หรือการอุดหนุนราคารถ EV สำหรับผู้บริโภค แต่นโยบายด้าน "Startup" โดยตรงยังค่อนข้างกระจัดกระจายและเน้นแค่ปลายน้ำ เช่น อีเวนต์โชว์นวัตกรรม ไม่ได้เชื่อมต่อกับแหล่งทุนหรือ supply chain จริง
ทางรอดคือต้องเชื่อม “เทคโนโลยี–ทุน–ตลาด” เข้าด้วยกัน
ถ้าจะให้ EV Startup ไทยเกิดจริง ต้องแก้โจทย์พร้อมกันหลายมิติ เช่น - รัฐสร้าง Sandbox ให้ทดลองนวัตกรรมบนถนนจริง - สนับสนุนทุน Prototype และ R&D ระยะยาว - เชื่อมโยงกับตลาดโลก เช่น ให้ Startups ไทยไปจับมือกับทีมจากจีน เกาหลี หรืออินเดียในเชิงเทคโนโลยีและการผลิต
จุดต่างของไทย = ต้องใช้ให้เป็นจุดแข็ง
ไทยมีศักยภาพด้านการผลิตสูง มีโครงสร้างพื้นฐานบางอย่างพร้อม เช่น อุตสาหกรรมชิ้นส่วนรถยนต์ และซัพพลายเชนโลจิสติกส์ แต่ขาด “แพลตฟอร์ม” ที่จะนำทั้งหมดมารวมกันให้เกิดนวัตกรรม หากสร้างระบบเชื่อมโยงให้ Startup กล้าเสี่ยง กล้าทำ ไทยก็อาจมีโอกาส “แซง” ได้ในบางแง่มุม โดยไม่ต้องรอโตแบบประเทศใหญ่
การเปลี่ยนผ่านสู่ EV ไม่ใช่แค่เรื่องของเทคโนโลยี แต่มันคือการเปลี่ยนโครงสร้างเศรษฐกิจและพฤติกรรมผู้บริโภคในระยะยาว ถ้าไทยอยากไม่ตกขบวน เราอาจต้องเริ่มตั้งคำถามว่า...เราจะสนับสนุน “ผู้เล่นใหม่” อย่างจริงจังได้เมื่อไหร่
ข้อมูลอ้างอิง (ถ้ามี)
- International Energy Agency (IEA) – Global EV Outlook 2024
- สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.)
- สตาร์ทอัพไทยในกลุ่มยานยนต์ไฟฟ้า (ข้อมูลจาก Techsauce และ depa)
