นั่งนานไป เสี่ยงอะไรบ้าง?
เคยไหม…นั่งทำงานติดโต๊ะทั้งวันแล้วรู้สึกเมื่อย ปวดหลัง หรือบางทีก็ปวดหัวแบบไม่มีสาเหตุ? สำหรับหลายคน การ "นั่งนาน" กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันไปแล้ว โดยไม่รู้เลยว่าเบื้องหลังความสบายจากการไม่ต้องขยับตัวนั้น อาจกำลังค่อย ๆ บั่นทอนสุขภาพเราอย่างเงียบ ๆ
อันตรายจากการนั่งนานที่คุณอาจไม่รู้ตัว
1. เสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด
การนั่งนานทำให้การไหลเวียนของเลือดช้าลง ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดอุดตัน ความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจ
2. เบาหวานและภาวะดื้ออินซูลิน
งานวิจัยหลายชิ้นพบว่า คนที่นั่งมากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน มีแนวโน้มเป็นเบาหวานมากกว่าคนที่เคลื่อนไหวระหว่างวัน แม้จะออกกำลังกายตอนเย็นก็ตาม
3. ระบบเผาผลาญช้าลง น้ำหนักขึ้นง่าย
การนั่งเฉย ๆ ทำให้ร่างกายเผาผลาญพลังงานได้น้อยลง ส่งผลให้น้ำหนักขึ้นง่ายและไขมันสะสม โดยเฉพาะบริเวณหน้าท้องและต้นขา
4. กล้ามเนื้อเสื่อมและปวดหลังเรื้อรัง
นั่งผิดท่า นั่งนานเกินไป โดยไม่เปลี่ยนท่าทาง อาจทำให้กล้ามเนื้อบางส่วนเสื่อม หดสั้น หรือเสียสมดุล และส่งผลให้ปวดหลัง ปวดไหล่ หรือคอเรื้อรัง
5. เสี่ยงโรคซึมเศร้าและสมองล้า
การนั่งอยู่กับที่นาน ๆ โดยไม่มีการเคลื่อนไหว ทำให้ระดับสารสื่อประสาทลดลง และอาจมีผลต่ออารมณ์ ความจำ และพลังงานสมองโดยรวม
แล้วเราควรทำอย่างไร?
- ลุกขึ้นเดินหรือยืดเส้นยืดสายทุก 30-60 นาที
- ใช้โต๊ะทำงานแบบยืนบ้าง หรือสลับท่ายืนกับนั่ง
- เดินขณะคุยโทรศัพท์ หรือประชุม
- ออกกำลังกายเป็นประจำ โดยเฉพาะกิจกรรมที่กระตุ้นหัวใจ เช่น เดินเร็ว วิ่ง ว่ายน้ำ
สรุปส่งท้าย
“นั่งนาน” อาจดูเป็นพฤติกรรมปกติในชีวิตยุคดิจิทัล แต่ผลกระทบระยะยาวที่แฝงอยู่นั้นไม่ธรรมดาเลยครับ หากรู้ตัวว่าใช้ชีวิตติดเก้าอี้บ่อยเกินไป ลองเริ่มต้นเปลี่ยนพฤติกรรมเล็ก ๆ ที่ทำได้ทันที เช่น การลุกเดินทุกชั่วโมง หรือจัดที่ทำงานให้เอื้อต่อการเคลื่อนไหว เพราะสุขภาพดี เริ่มได้จากท่าทางที่เราเลือกในแต่ละวัน
“อย่ารอให้ร่างกายเตือน ด้วยความปวด ลุกขึ้นก่อนที่สุขภาพจะนั่งไม่ไหว”