เปิดตำนาน "วันพืชมงคล": จากพิธีโบราณสู่วันสำคัญของเกษตรกรไทย

ในอดีต คนไทยให้ความสำคัญกับธรรมชาติและการเพาะปลูก พิธีกรรมเพื่อขอให้พืชผลอุดมสมบูรณ์จึงเป็นสิ่งสำคัญ และนี่เองคือจุดเริ่มของ "วันพืชมงคล" ซึ่งมีรากฐานมาจากพิธีพราหมณ์ของอินเดียโบราณ ที่เชื่อว่าการบูชาพระอิศวรและพระพรหมจะช่วยให้ดินฟ้าอากาศเหมาะแก่การเพาะปลูก

เมื่อพิธีดังกล่าวเข้ามาสู่ไทยในยุคโบราณ จึงถูกปรับให้เข้ากับวัฒนธรรมพื้นถิ่น กลายเป็นพิธีที่เรียกว่า “แรกนาขวัญ” ซึ่งจัดขึ้นเพื่อเสริมสิริมงคลแก่เกษตรกรก่อนเริ่มฤดูเพาะปลูก

จนกระทั่งในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ได้ทรงโปรดให้รวม พิธีทางพระพุทธศาสนา และ พิธีทางพราหมณ์ เข้าด้วยกันอย่างเป็นทางการ จึงเกิดเป็น "วันพืชมงคล" ที่เรารู้จักในปัจจุบัน โดยถือเป็นวันเริ่มต้นฤดูเพาะปลูกประจำปีของชาติ

พิธีนี้ไม่ใช่แค่ประเพณี แต่ยังเป็น กำลังใจสำคัญแก่เกษตรกร ซึ่งถือเป็นรากฐานของประเทศไทยเรามาโดยตลอด

แหล่งข้อมูลหลัก:

• จากเว็บไซต์ทางการของ กรมประชาสัมพันธ์, สำนักงานพระราชวัง, และ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

• รวมถึงแหล่งความรู้จาก สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ

• เอกสารอ้างอิงจากพิธีพราหมณ์และพุทธในสมัยรัชกาลที่ 4